Saturday, June 16, 2018

تنگنا ترس CLAUSTROPHOBIA

بیماری ترس از فضای تنگ و محصور

امکان درمان این بیماری از طریق« شناخت رفتار درمانی  »   یا CBT وجود دارد راههایی چون یوگا و ورزش های کاهش استرس . بیماری راه حل دارویی ندارد قرص های ضد افسردگی و آرامبخش موقتی است

 

کلاستروفوبیا نوعی از اختلال تشویش (دلواپسی) anxiety disorder  است که شخص بطور غیر واقعی تصور می کند راه فراری ندارد و قرار گرفتن این افراد در محیط های بسته سبب حمله هراس  panic attack می شود.

بر طبق دفترچه 5  تشخیص و احتمالات   Diagnostic and statistical Manual 5 (DSM-5)  این ترس درزمره ترس های ویژه قرار دارد .

این ترس ممکن است در موارد زیر تشدید شود :

-          قرارگرفتن درون آسانسور

-          اتاق های کوچک بدون پنجره

-          و حتی در هواپیما

بعضی از افراد گزارش کرده اند که حتی وقتی لباسهایی می پوشند که  یقه تنگی دارند ( یقه  اسکی ) این حس کلاستروفوبیا در آنها بر انگیخته   provoke می شود

حقایق اجمالی fast fact  درمورد ترس ازتنگی

در اینجا به بعضی از نکات کلیدی در باره کلاستروفوبیا اشاره شده است . شرح بیشتر آن را می توانید در مقاله اصلی پیدا کنید .

  • می تواند منجر به احساس   panic شود
  • علل آن می تواند شامل عوامل محیطی و ژنتیکی باشد  conditioning and genetic factors
  •   طیف گسترده ای از نکات و مداواها می تواند به افراد کمک کند تا بر این ترس غلبه کنند.

 

 

کلاستروفوبیا چیست ؟

Claustrophobia = کلاستروفوبیا = ترس از مکان های تنگ

تعریف : کلاستروفوبیا یعنی ترس از قرار گرفتن در مکان های بسته ای که بیرون آمدن یا فرار از آنجا مشکل یا غیر ممکن است .

کلمه کلاستروفوبیا از  دو قسمت تشکیل شده است :

 Claustrum = مکان سربسته (از ریشه لاتین)

Phobos = ترس (ریشه یونانی دارد)

 

افراد که دچار تنگی هراسی هستند با ترس و لرز بطرف مکان های کوچک و جاهایی که باعث تشدید ترس و وحشت و دلواپسی آنها می شود گام بر می دارند . Will go to great lengths

این افراد ممکن است ازرفتن به مکان هایی مثل مترو خودداری کنند و با بجای استفاده از آسانسور ترجیح بدهند که پلکان استفاده کنند حتی اگر تعداد این پله ها خیلی زیاد باشد .

بیش از 5% مردم در کشور آمریکا تنگنا هراسی را تجربه کرده اند.

نشانه ها می تواند شدید باشد اما خیلی از افراد بدنبال درمان نیستند.

تشخیص :

روانشناسpsychologist  یا روانپزشک psychiatrist از بیمار در مورد نشانه هایی که دارد پرسش های می کنند

تشخیص کلاستروفوبیا می توانددر طی این مشاوره ای که در مورد سایرمسائل مرتبط با دلواپسی تشخیص داده شود ( یعنی شخص به دلیل دیگری به روانپزشک و روانشناس مراجعه می کند ولی بعد از مشاوره معلوم می شود که بیماری تنگنا هراسی دارد !)

پرسش هایی که روانشناس می پرسد از این قبیل است :

  • بیمار شرح دهد که چه نشانه هایی دارد و چه چیزی این نشانه ها را تشدید می کند
  • سعی کند چگونگی شدت گرفتن نشانه ها را شرح دهد.
  • سایر انواع اختلالات دلواپسی که دارد فهرست کند  roll out

پزشک ممکن است  برای یافتن برخی از جزئیات دکتر کارهای زیر را انجام دهد :

  • پرسشنامه های کلاستروفوبیا  برای کمک به شناسایی علل دلواپسی
  • درجه بندی کلاستروفوبیا برای تعیین سطح  دلواپسی

 

برای اینکه  برخی از ترس های ویژه تشخیص داده شوند لازم است که  ملاک های معینی وجود داشته باشند

 

اینها عبارتند از :

 

  • ترس بیش از اندازه ، همیشگی و غیر معقول از بخاطر حضور در برخی موقعیت های معین
  • دلواپس شدن بزرگسالان  وقتی در  معرض حملات ترسی( پانیک )  قرار می گیرند یا در بچه ها که بصورت جیغ و فریاد زدن و گریه کردن یا مات و مبهوت ماندن است
  • ترسیدن بزرگسالان بیمار در حالی که ترسشان متناسب با خطری که تهدیدشان می کند نیست.
  • بکارگیری وسیله ای برای اندازه گیری جهت اجتناب ازاشیاء یا موقعیت های  ترسناک یا تمایل درمواجهه شدن با تجربه هایی که منجر به آشفتگی و دلواپسی می شوند.
  • واکنش شخصی ، مشارکت کردن  یا خودداری ازانجام  کارهای روزمره یا علل آشفتگی های قابل توجه
  • ترسی که مدت مدیدی ادامه دارد معمولا 6 ماه یا بیشتر طول می کشد
  • ان نشانه ها نمی تواند با سایر مشکلات روانی مثل اختلال وسواسی OSD یا اختلال بعد از ضربه روانی PTSD مرتبط باشد .

 

نشانه ها  symptoms

 کلاستروفوبیا اختلال دلواپسی است . نشانه های آن معمولا در طی بچگی یا بزرگسالی ظاهر می شوند .

بودن یا فکر بودن درمکان های تنگ و بسته می تواند باعث تشدید ترس شده و سبب می شود که شخص نتواند بدرستی نفس بکشد همین نرسیدن اکسیژن وآشفتگی وضعیت را بدتر می کند.

هنگامی که سطح دلواپسی به حد معینی می رسد شخص ممکن است حالت های زیر را تجربه کند :

  • عرق کردن و لرز ( تب و لرز )
  • افزایش ضربان قلب و بالا رفتن فشار خون
  • گیجی ؛ غش کردن ،  lightheadness
  • خشکی دهان
  • نفس نفس زدن
  • گر گرفتن
  • به هم خوردگی واحساس بال زدن پروانه در معده
  • تهوع
  • سردرد
  •  Numbness
  •  احساس گرفتگی در گلو
  • تنگ شدن سینه – درد قفسه سینه – اشکال در تنفس
  • حس نیاز به رفتن به دستشویی
  • از دست دادن جهت یا سردرگمی
  • ترس از صدمه دیدن یا بیماری

این مکانهای کوچک نیستند که الزاما باعث تشدید دلواپسی می شوند اما ترس از اتفاق هایی که در این مکانها می افتد ایجاد می شود .  ( ممکن است ترس از گیر افتادن و در تله افتادن در مکانی باشد که در آن قرار دارد)

به همین دلیل است که افراد از اینکه بدون اکسیژن بمانند ترس دارند .

در اینجا نمونه هایی از فضاهایی که می تواند موجب این ترس شود آورده شده است :

 

  • آسانسور و اتاق های پرو در فروشگاهها
  • تونل های زیر زمینی یا  basement  یا  cellars
  • قطار و مترو
  • درهای چرخان
  • هواپیما
  • توالت های عمومی
  • خودرو و بویژه آنهائیکه که قفل مرکزی دارند
  • مناطق پر ازدحام
  • نواحی کوچک در بیمارستان ( مثل محفظه  MRI  )
  • اتاق های کوچک – اتاق هایی که قفل می شوند- واتاق هایی که پنجره دارند ولی باز نمی شود.

 

واکنش های می تواند بشکل زیر باشد :

  • چک کردن درهای خروج و نزدیک در خروجی ماندن
  • احساس دلواپسی وقتی همه درها بسته است
  • ماندن در نزدیک در خروجی در جشن ها و جاهائیکه شلوغ است .
  • خودداری از رانندگی کردن یا سفر کردتن با خودروی سواری وقتی در ترافیک یا راه بندان گیر کرده است .
  • استفاده از پلکان بجای آسانسور حتی درحالتی که استفاده از پلکان دشوار و ناراحت کننده است .

 

تنگنا ترسی شامل ترس از بودن در مکان های محدود و بودن در  مکانهای خاص مثل هنگامیکه در قرار گرفتن در صف انتظار بازرسی هم می تواند در برخی از افراد باعث ترس شود .

مداوا  treatment

شناخت رفتار درمانی  می تواند برای کاهش دفعات و Frequency and potency  تخفیف تشدید واکنش های ترسی مورد استفاده قرار گیرد 

روانشناس بعد از تشخیص بیماری می تواند توصیه کند که یک یا چند تا از روش های درمانی زیر را بکار ببرید :

شناخت رفتار درمانی  CBT  :

هدف از این کار برگرداندن روان بیمار به حالتی است که دیگر احساس ترس از مکان را نداشته باشند . این کار می تواند از طریق قرار دادن تدریجی بیمار در مکان های کوچک و کمک به او برای مقابله با ترس و دلواپسی صورت گیرد.

مواجهه شدن با وضعیتی هایی که سبب ترس می شوند می تواند باعث شود افراد درجستجوی درمان برآیند .

مشاهدات دیگران

جستجو برای اینکه آگاه شوید که دیگران چگونه از عهده مقابله با این ترس بر آمده اند می تواند منبعی برای اطمینان و قوت قلب دادن به بیماران باشد .  Reassure

 دارو درمانی

قرص های ضد افسردگی antidepressant  و آرامبخش ها می تواند به کنترل کردن نشانه ها کمک کند ولی قادر به حل کردن مشکل نیست

تمرینات آرامبخش و  visualization

 نفس کشیدن عمیق – مراقبه ( مدیتیشن ) و تمریناتی که باعث شل شدن عضلات می شوند می توانند کمک کنند تا از افکار منفی و دلواپسی و تشویش مقابله کنند.

طب جایگزین یا پزشکی مکمل  Alternative or complementary medicine

 بعضی مکمل ها یا محصولات طبیعی مثل  روغن استخودوس یا درمانهای نجات بخش می تواند کمک کند تا دلواپسی و وحشت را در بیماران مدیریت کند .

مداوا اغلب 10 هفته طول می کشد و هر هفته هم دو جلسه برگزار می شودذ بادرمان مناسب این امکان وجود دارد که بر کلاستروفوبیا غلبه کنید.

نکاتی برای مقابله با بیماری

راه وروش برای کمک به بیماران می تواند شامل موارد زیر باشد :

  • توقف به هنگام شروع حمله ... مثلا اگر درحال رانندگی هستند باید درکنار جاده توقف کنندو منتظر بمانند تا حمله برطرف شود .
  • به هنگام مواجهه با افکار ترساننده باید به خودتان یادآوری کنید که این احساس گذرا است و برطرف می شود.
  • سعی کنید روی چیزهایی تمرکز کنید که ترساننده نیستند مثلا به گذشت زمان و یا به افراد دیگر فکر کنید.
  • به آهستگی و عمیق نفس بکشید و در هر بار تنفس تا سه بشمارید .
  • با یادآوری این موضوع به خودتان که این ترس حقیقی نیست ترس را به چالش بکشید.
  • تصاویر مثبت را در ذهن مجسم کنید

 

راهبردهای بلند مدت می تواند شامل رفتن به کلاس های یوگا – برنامه  انجام تمرینات ورزشی و نوبت گرفتن برای یک ماساژ همراه با رایجه درمانی باشد تا به این وسیله بر تنگنا ترسی غلبه کنید .

 

 

تجربه هایی که در کودکی یا در گذشته داشته ایتد اغلب باعث تشدید عللی می شود که شخص در مکان های کوچک دچار حس وحشت یا خطر  imminent  شود .

تجربه هایی که می توانند چنین اثراتی داشته باشند شامل موار زیر است :

  • گیر افتادن در قرار گرفتن در مکان های مسدود بطور اتفاقی یا خود خواسته
  • در کودکی مورد آزار و اذیت قرار گرفتن
  • جدا شدن از پدر و مادر یا دوستان درمناطق پر ازدحام
  • داشتن پدرو مادری که خودشان تنگنا ترس هستند .

 

 

تجربه  ضربه روی توانایی شخص در مقابله با موارد واقعی مشابه که در آینده رخ می دهند اثر می گذارد. این حالت را شرایط کلاسیک می نامند   classic conditioning

 

 

ذهن شخص باور دارد که ارتباطی بین قرار گرفتن در مکانهای بسته و محصور با احساس خطر وجود دارد . سپس بدن به شکل منطقی یا متناسب به آن  واکنش نشان می دهد.

شرایط کلاسیک می تواند از پدر و مادر به ارث برسد . مثلا اگر والدین ترس از مکانهای بسته داشته باشند مشاهده این رفتار والدین  در بچگی می تواند باعث ایجاد همان ترس درکودک شود . ( یعنی این بخش حتی می تواند اکتسابی هم باشد در عین حال که ارثی است ... خلاصه مسئله مثل بسیاری از سازوکارهای انسانی می تواند علل خیلی پیچیده ای داشته باشد)

 

احتمالات ژنتیکی یا عوامل بدنی

فرضیه های دیگری که می توانند تنگنا ترسی را شرح دهند به قرار زیر هستند:

داشتن آمیگدال کوچکتر :

این بخش از مغز است که کنترل فرآیند ترس را بر عهده دارد .

عوامل ژنتیک : حفظ بقا ...  dormant evolutionary survival  سازو کاری است که باعث واکنش هایی می شود که در دنیای امروز جایی ندارد reaction no longer needed in today's world

 

 

 

 

  • disorder  = اختلال – آشفتگی / دیس اوردر/
  • Anxiety = دلواپسی – تشویش – نگرانی / انزایتی /    
  • Provoke = برانگیختن – دامن زدن
  •  Closed in place = مکان محصور ( بسته )
  • Claustrum = مکان سربسته (از ریشه لاتین)
  • Phobos = ترس (ریشه یونانی دارد)
  • Claustrophobia = کلاستروفوبیا = ترس از مکان های تنگ
  • Panic  = وحشت – هراس – ترس ناگهانی – دهشت
  • fast facts = حقایق اجمالی ( مختصر )
  • Will go to great lengths
  • Trigger  = تشدید
  • OSD = obsessive compulsive disorder  = اختلال وسواسی
  • PTSD= post traumatic stress disorder  = اختلال تنش بعد از ضربه روانی
  • Lightheadness
  • Congested  = راه بندان
  • Frequency and potency  = دفعات و
  •  reaction no longer needed in today's world = واکنش هایی می شود که در دنیای امروز جایی ندارد

 

 

  

................ترجمه
از محمد توکلی – 25 خردادماه 1397

منبع :

Medical news today